2. Təsərrüfat və əhalinin həyatı Fənn-Sinif: Azərbaycan tarixi - IX sinif Sualların sayı: 15 Ödəniş: Pulludur (Hal-Hazırda PULSUZDUR) Çar Rusiyasının Azərbaycanın şimalını işğal etdikdən sonra qarşısında duran əsas məsələ: Əhalinin rifahını yaxşılaşdırmaq Müstəmləkəçi iqtisadi siyasət tətbiq etmək Regionun əsas sənaye ölkəsinə çevirmək Əhalinin sayını azaltmaq Xristian əhalinin sayını artırmaq XIX əsrin I yarısında Rusiyanın Azərbaycanda həyata keçirdiyi iqtisadi siyasətin məqsədinə aid deyil: Müstəmləkə xarakteri daşıması Xammal istehsalının artırılması Dağ - mədən sənayesinin yaradılması Təbii sərvətlərin yerli xammal kimi Rusiyaya daşınması Ölkənin sənaye ölkəsinə çevrilməsi Göstərilənlər aiddir:XIX əsrin birinci yarısında şəhər öz gözəlliyini, Azərbaycan türklərinə məxsusluğunu saxlayırdı. Rus müəllifi V.Jelixovskaya yazırdı: "şəhər görünüşünə görə bütünlüklə tatar (Azərbaycan) şəhəridir. Ağ evlər, qüllələr, qalanın xarabalıqları, rəngbərəng kaşılarla üzlənmiş məscid və təmtəraqlı minarələr bağların içərisində itir". Təbrizə Naxçıvana İrəvana Gəncəyə Şamaxıya XIX əsrdə Şəki, Şuşa, Şamaxı və Car - Balakənə aid ümumi cəhət: Əsas taxılçılıq bölgələri olmaları Yun məmulatları üzrə ixtisaslaşmaları Duz istehsalı üzrə öndə olmaları Pambıqçılıqla ixtisaslaşmaları İpəkçiliyin geniş yayılması İltizam sistemi mövcud olmuş sahələr: Balıqçılıq, ipəkçilik Əkinçilik, tütünçülük Qızıl boya istehsalı, şərabçılıq neft, duz Toxuculuq, balıqçılıq Ruslar "Vəhşi və mədəniyyətdən uzaq" hesab edirdilər: Keçmiş bəyləri Kənd əhalisini Köçəri əhalini gəlmə almanları Yarımköçəri həyat tərzi keçirən əhalini XIX əsrdə buğda və arpa istehsalına görə fərqlənirdi: Şəki, Şirvan Qarabağ, Şirvan İrəvan, Lənkəran Quba, Dərbənd Şəki, Lənkəran Kənd təsərrüfatında əmtəə istehsalının artmasını nəzərə alan çar hökuməti: Rus məmurlarının özbaşınalığı aradan qaldırmaq üçün islahat keçirdi Komendant idarə sistemini ləğv etdi Cənubi Qafqazda güzəştli ticarət tarifi (qaydaları) tətbiq etdi Natural vergini pul vergisi ilə əvəz etdi Rəhdarı ləğv etdi Rusiyanın toxuculuq sənayesinin xam ipəyə olan tələbatını ödəmək üçün yaradıldı: Nuxa İpək fabriki Xanabad manufakturası Salyan xəzinə qəyyumluğu Toxuculuq fabriki Cənubi Qafqazda ipəkçiliyi və ticarət sənayesini yayan cəmiyyət Şimali Azərbaycanda əsas duz mədənlərinin yerləşdiyi bölgələr: Şəki, Şirvan Quba, Abşeron Abşeron, Naxçıvan Qarabağ, Quba Lənkəran, Qarabağ XIX əsrin 30 - 50-ci illərində Şimali Azərbaycanda neft istehsalının zəif olmasının səbəbi: Neftdən sənaye məqsədilə istifadə edilməsi Əsas neft mədənlərinin xarici şirkətlərin əlində olması Xarici bazarlara neft məhsullarınıın çıxarılmaması Netfli torpaqların ayrı - ayrı sahibkarlara məxsus olması Neftsənayesində iltizam sisteminin mövcud olması XIX əsrin 30 - 50-ci illərində Şimali Azərbaycanda neft sənayesinin inkişafına mane olurdu:1. Neft mədənlərində icbari kəndli əməyinin tətbiqi2. Neftdən sənaye məqsədilə istifadə edilməsi3.Neft sənayesində iltizam sisteminin mövcud olması4.Əsas neft mədənlərinin xarici şirkətlərin əlində olması 1,2 1,4 1,3 2,3 2,4 XIX əsrin 30 - 50-ci illərində Şimali Azərbaycandaqızılboya istehsalının inkişaf etməsinin səbəbi: Rusiya toxuculuq sənayesində ona təlabatın artması Qızılboyaya Qərbi Avropa ölkələrinin təlabatının artması Qızılboyanın süni boyaq olan alizarindən daha baha olması Rusiya bazarında onun baha qiymətə satılması Qızılboyaya Uzaq Şərq ölkələrinin təlabatının artması Azərbaycanda ticarətin inkişafına müsbət təsir göstərdi və vahid daxili bazarın formalaşmasına xidmət etdi: Xanabad manufakturasının yaranması Rəhdar sisteminin ləğv edilməsi 1831-ci ildən tətbiq olunan yeni qaydalar İltizam sisteminin ləğv edilməsi Cənubi Qafqazda tətbiq edilən güzəştli ticarət tarifi Xronoloji ardıcıllığı müəyyən edin:1.Daxili gömrük rüsumunun ləğv edilməsi2.Yeni ticarət tarifi3. Güzəştli ticarət tarifi4. Təriqətçi və bidətçi rusların Azərbaycana köçürülməsi5.Azərbaycanda ilk alman məskənlərinin yaradılması 1,2,3,4,5 5,4,3,2,1 3,4,1,2,4 5,3,4,2,1 2,3,1,4,5 123456789101112131415 Düz Səhv Cavabsız Bal Nəticələri bilmək üçün, Paylaşmaq mütləqdir